Ukulele"

เป็นภาษาฮาวายเอี้ยน ความหมายของคำว่า "ukulele" ถูกแยกเป็นสองคำคือ "uku" ซึ่งแปลว่า "ของขวัญหรือรางวัล"ส่วนคำว่า "lele" แปลว่า "การได้มา" ดังนั้นเมื่อนำสองคำนี้มารวมกัน จึงแปลความหมายได้ว่า "ของขวัญที่ได้มา" "Ukulele" อาจจะเป็นเครื่องดนตรีชิ้นใหม่สำหรับใครบางคน แต่สำหรับนักดนตรี หรือผู้คนบนเกาะฮาวาย(Hawaii) Ukulele เป็นเครื่องดนตรีที่เป็นเสมือนศิลปะ และวัฒนธรรมของชาวฮาวายเอี้ยน เครื่องดนตรีชิ้นนี้ถูกเล่นในงานรื่นเริงต่างๆ ในทุกๆ เทศกาล Ukulele กลายเป็นเครื่องดนตรีชิ้นเอกที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างยิ่งบนเกาะฮาวาย ดังนั้น ชาวฮาวายเอี้ยนกับอูกูลีเล จึงแยกจากกันไม่ออก!

ประเภทของ Ukulele มีขนาดใดบ้าง?

Ukulele มีสายเพื่อใช้บรรเลงเพลงแค่เพียง 4 สาย โดยใช้สายไนล่อน รูปทรงจะเล็กกว่าอะคูสติกกีต้าร์มาก ซึ่งจะมีขนาดอยู่ 4 ขนาด คือ
1) soprano (standard size) มีขนาดความยาว 21" นิ้ว 
2) concert มีขนาดความยาว 23" นิ้ว 
3) tenor มีขนาดความยาว 26" นิ้ว 
4) baritone มีขนาดความยาว 30" นิ้ว

Ukulele  แต่ละขนาดมีเอกลักษณ์อย่างไร?

Soprano ถือเป็นขนาดมาตรฐานสำหรับชาวฮาวายเอี้ยน แต่สำหรับคนไทยอาจจะไม่ใช่ โดยเฉพาะผู้ที่เล่นอะคูสติกกีต้าร์มาก่อน ถ้าหากเริ่มต้นหัดจากขนาด Soprano อาจจะท้อสะก่อน เพราะยิ่งขนาดเล็กเท่าไร ก็ยิ่งทำให้การเล่นทำได้ยากมากขึ้นเท่านั้นFingerboard ที่เล็ก ทำให้การวางตำแหน่งของมือซ้ายทำได้ยาก และขนาดตัวที่เล็กก็ทำให้การโอบ หรือการพยุงมันขึ้นมาแนบกับอกก็ยิ่งทำได้ยาก เพราะยิ่งโอบไว้นานยิ่งเมื่อย รวมถึงระยะห่างของสายทั้งสี่เส้นก็มีระยะห่างน้อยมาก จึงทำให้การเล่น finger ตามได้ยากแต่ไม่ใช่ว่าขนาด Soprano นี้จะไม่ดี มันก็เหมือนกับอะคูสติกกีต้าร์นั่นล่ะ ที่แต่ละทรงก็มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว ซึ่งขนาด Soprano จะให้เสียงที่คมชัด แหลมดี และย่านเสียงสูงยอดเยี่ยมกว่าทรงอื่นๆ มันเหมาะเป็นอย่างยิ่งกับการเล่นแบบตีคอร์ด เป็น Background ให้กับวง ดังนั้น ukulele ขนาด Soprano จึงเหมาะสำหรับผู้ที่เล่น Ukulele ได้คล่องแล้ว และเน้นสไตล์การเล่นแบบตีคอร์ด

 Concertจะมีขนาดที่ใหญ่กว่าขนาด soprano ขนาดตัว และฟิงเกอร์บอร์ดที่มีความกว้างมากขึ้นนั้น ช่วยทำให้การเคลื่อนของมือซ้าย ทำได้ง่ายขึ้น เอกลักษณ์เสียงของขนาด Concert คือให้เสียงแหลมพอประมาณ และมีเสียงกลางผสม จึงเหมาะกับการใช้เล่น ในสไตล์ strum-chord(ตีคอร์ด) เป็นหลัก แต่สามารถใช้เล่นสไตล์ finger-picking ได้เช่นกัน

Tenor มีขนาดใหญ่กว่า concert ผู้เล่นสามารถเล่นได้ง่าย คือทั้งการโอบหรือพยุงขึ้นแนบกับอกทำได้ง่ายขึ้น การใช้มือซ้ายและมือขวาเคลื่อนไหวได้ง่าย ขนาดของลำตัว(body) และฟิงเกอร์บอร์ดที่ใหญ่ขึ้นนั้น จึงเหมาะกับผู้ที่มีนิ้ว/มือที่ใหญ่ หรือผู้ที่เพิ่งเริ่มหัดเล่นเอกลักษณ์เสียงอยู่ที่เสียงกลางดี มีเนื้อเสียงที่ชัดเจน จึงเหมาะกับการเล่นแบบ finger-picking และ solo ได้ดี เสียงที่ออกมาจะมีความใกล้เคียงอะคูสติกกีต้าร์พอสมควร แต่ tenor ให้โทนเสียงแหลมคมและการพุ่งของเสียง จะน้อยกว่า soprano และ concert

Baritone เหมาะกับการเล่นโน๊ตเป็นตัวๆ หรือการเล่นแบบโซโล หรือเล่นแบบ Finger-style ให้ย่านเสียงต่ำดี แต่ย่านเสียงสูงไม่โดดเด่นจึงตอบสนองเสียงคมๆ แหลมๆ ได้ไม่ดีนัก มีเสียงใกล้เคียงกับอะคูสติกกีต้าร์มากที่สุด

การเลือกซื้อ Ukulele ให้ถูกใจ?

หากถามถึงวิธีการเลือกขนาด Ukulele นั้น ไม่มีสูตรที่ตายตัว ก็เหมือนกับอะคูสติกกีต้าร์นั่นล่ะ คือจะต้องดูที่ความต้องการของผู้เล่นด้วยว่า ต้องการเสียงแบบใด และนำไปเล่นในสไตล์ไหน เพราะหากผู้เล่นมีความชำนาญในการเล่น Ukulele แล้ว ไม่ว่าทรงนี้ก็สามารถเล่นได้ทั้งนั้น เช่น หากต้องการเล่นตีคอร์ด และชอบเสียงคมๆแหลมๆ มากๆ ขอแนะนำขนาด Soprano, แต่ถ้าต้องการเอาไปฝึก Finger-styleและต้องการเสียงแหลมคมชัดผสมเสียงกลาง แนะนำขนาด Concert, หรือหากต้องการนำไปเล่นเน้น Finger-packing ผสมการเล่นแบบโซโล และอยากได้เสียงโทนเสียงหนาๆ หน่อยแนะนำ Tenor เป็นต้น

Ukulele เล่นอย่างไร?

การเล่น Ukulele จะแตกต่างกันกับอะคูสติกกีต้าร์ คือวิธีการเล่น Ukulele จะต้องใช้การโอบ คือการยกเจ้า Ukulele ไว้ชิดแนบหน้าอก ส่วนเทคนิคมือขวาจะใช้วิธีการดีดขึ้นเป็นหลัก และวิธีการสะบัด/สลับนิ้วขึ้นลงเป็นเทคนิคที่สำคัญมาก โดยเฉพาะการขึ้นลงแบบเร็วๆ (faster) จะต้องมีการฝึกวิธีการสะบัดข้อมือขวา และนิ้วมือขวาทั้งห้านิ้วให้ชำนาญ รูปคอร์ดก็จะแตกต่างจากรูปคอร์ดกีต้าร์ ดังนั้น เวลาจะฝึกเล่น Ukulele สิ่งแรกคือ คุณจะต้องลืมคอร์ดของกีต้าร์ให้หมด ด้วยเหตุผลนี้จึงเป็นเรื่องพูดกันตลกๆในกลุ่มคนเล่น ukulele ว่า พวกที่เล่นกีต้าร์ไม่เป็นหรือไม่เคยเล่นกีต้าร์มาก่อน จะฝึกเล่น ukulele ได้เร็วกว่าพวกที่เล่นกีต้าร์มาก่อน เพราะมันสับสนเรื่องการวางรูปนิ้ว(คอร์ด)ของมือซ้าย! (แนะนำเวปคอร์ด+เพลง สำหรับเล่น ukulele www.ukulelesongs.com)